Marzec 2015 roku był najlepszym miesiącem od początku działania programu Mieszkanie dla Młodych, jeśli chodzi o wartość wniosków o rządowe dopłaty, które zostały złożone w Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Z danych BGK wynika, że była to kwota 46,8 mln zł. W całym pierwszym kwartale 2015 roku łączna kwota dopłat zawarta w złożonych wnioskach przekroczyła 105 mln zł. To o 7,5 proc. więcej niż w tym samym okresie 2014 roku.
Z zapisanej w ustawie na ten rok kwoty 715 mln zł zarezerwowano dotychczas łącznie 220 mln zł, czyli prawie jedną trzecią. Ale choć jest to o 13 mln zł więcej niż przez cały ubiegły rok, to raczej nie ma się co martwić, że pieniędzy zabraknie. Relatywnie wysokie wykorzystanie środków na początku roku wynika ze sposobu rozliczania pieniędzy w programie. Dofinansowanie w ramach MdM jest bowiem wypłacane deweloperowi z ostatnią transzą płatności za mieszkanie. Zatem to od harmonogramu płatności zależy z jakiej puli zostaną wypłacone pieniądze. Już w ubiegłym roku można było ubiegać się o dopłaty na 2015 r., w efekcie 1 stycznia wykorzystane było już prawie 136 mln zł na 2015.
Nowe limity cenowe rozdają karty
Rynek jednak bardziej niż na statystyki sprzedażowe, czekał na nowe limity cenowe, które poznaliśmy na początku kwietnia. To one decydują o tym, czy na daną nieruchomość będzie można dostać dofinansowanie, czy też nie. Kwietniowa aktualizacja przyniosła kilka wahnięć limitów, choć w większości lokalizacji zmiana była niewielka i nie wpłynie znacząco na sytuację kupujących.
Za maksymalnie 5465,35 zł (wzrost o 6,3 proc.) będzie można w II i III kwartale kupić mieszkanie z dopłatą w Olsztynie. O 2–3 proc. limity zostały zwiększone w kujawsko-pomorskim, lubelskim i świętokrzyskim oraz stolicach tych województw. Największy spadek zanotowano z kolei w Rzeszowie, gdzie od 1 kwietnia limit wynosi 4049,65 zł (o 6,9 proc.). Obniżka miała też miejsce w Łodzi (o 4,3 proc.) oraz Gorzowie Wlkp. i Zielonej Górze (o 2,4 proc.). Poza miastami wojewódzkimi kilkuprocentowe obniżki miały miejsce w gminach położonych w bezpośrednim sąsiedztwie Łodzi i Rzeszowa.
Rozbieżności w dostępie do dopłat
Nominalnie najwyższe limity są naturalnie w Warszawie, bo to największy rynek nieruchomości mieszkaniowych w kraju i ceny znacząco przewyższają stawki w innych miastach. Od 1 kwietnia 2015 r. jest to 6588,32 zł (o 0,1 proc. więcej niż przez poprzednie pół roku). W Poznaniu maksymalny pułap cenowy to 5924,60 zł. W przedziale od 5 do 5,5 tys. zł mieszczą się limity dla Olsztyna, Gdańska, Wrocławia i Krakowa.
Trzeba jednak zauważyć, że nijak nie pokrywa się to z cenami nieruchomości w poszczególnych miastach.
Ewenementem w skali kraju jest Olsztyn, w którym limit MdM jest o 15 proc. wyższy od średniej ceny na rynku pierwotnym (przeciętnie 4752 zł za mkw.). Jeszcze tylko mieszkańcy Zielonej Góry są w takiej sytuacji – tam limit przewyższa ceny o 7,1 proc. Odwrotną sytuację mamy w Krakowie, Rzeszowie i Opolu, gdzie limit jest niższy od przeciętnych cen o odpowiednio 22, 19,6 i 18,2 proc.
Porównanie cen transakcyjnych mieszkań do limitów w MdM w wybranych miastach Polski
To sprawia, że dostępność programu MdM w poszczególnych miastach jest bardzo różna. W jednych bez problem znajdziemy mieszkania spełniające warunki ustawy i to nawet w pobliżu centrum miasta, w innych zaś nie będzie to łatwe nawet na peryferiach.
Będą zmiany w MdM
Tymczasem dobiegają końca prace nad nowelizacją ustawy o MdM, która ma znacząco ułatwić dostęp do pieniędzy rodzinom wielodzietnym i zwiększyć kwoty dofinansowania dla nich. Jako że będzie to dotyczyć tylko rodzin wielodzietnych, nie spodziewamy się lawinowego wzrostu popularności programu. Przykładowo, rodzina z trójką dzieci dziś może dostać prawie 45 tys. zł dofinansowania, a po zmianach ma to być niemal 118 tys. zł. Z pozostałych planowanych zmian warto wymienić m.in. dopuszczenie do programu mieszkań spółdzielczych oraz powstałych w wyniku adaptacji lub przebudowy dotychczasowej nieruchomości. Wejście w życie w/w zmian jest spodziewane na przełomie drugiego i trzeciego kwartału br.
Limity cen nieruchomości kwalifikujących się do programu Mieszkanie dla Młodych oraz kwoty dopłat dla poszczególnych obszarów
Źródło: obliczenia Home Broker na podst. komunikatów wojewodów
Skąd biorą się limity cenowe w Mieszkaniu dla Młodych?
Do wyznaczenia limitu wykorzystywane są tzw. wskaźniki przeliczeniowe kosztu odtworzenia 1 mkw. powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych w danej gminie, publikowane przez wojewodów. Do obliczeń brana jest średnia arytmetyczna z dwóch ostatnich odczytów wskaźnika (zmienia się on co pół roku). Limit cenowy w Mieszkaniu dla Młodych jest tą średnią powiększoną o 10 proc.
Wskaźniki są zróżnicowane – inne dla siedzib wojewodów i sejmików samorządowych oraz inne dla pozostałych obszarów danego województwa. Wyjątkiem są gminy bezpośrednio sąsiadujące z miastami wojewódzkimi, gdzie pod uwagę brana jest średnia arytmetyczna z limitu dla stolicy województwa i reszty województwa. Z zastrzeżeniem jednak, że wskaźnik ten nie może być wyższy o więcej niż 20 procent od limitu w pozostałych gminach.
