Spis treści
Gęsta zabudowa a bezpieczeństwo mieszkańców
Według danych Państwowej Straży Pożarnej w 2024 roku odnotowano blisko 103 tys. pożarów, z czego ponad 29,2 tys. dotyczyło obiektów mieszkalnych, a ponad 5 tys. – obiektów użyteczności publicznej, produkcyjnych i magazynowych. Bezpieczeństwo przeciwpożarowe w miastach można zwiększyć dzięki zmianom w ich projektowaniu, w tym poprzez zapobieganie nadmiernemu dogęszczaniu zabudowy oraz zachowaniu bezpiecznych odległości między budynkami.
– Zdecydowanie współczesny sposób projektowania miast wymaga zmian, zarówno w kontekście pożarowym, jak również innych kwestii, chociażby dostępności do zieleni. Istotne jest to, żeby z jednej strony wykorzystywać już przestrzenie wewnętrzne miejskie, rewitalizować je, czyli dogęszczać zabudowę. Z drugiej strony, żeby tej zabudowy nie dogęszczać „zbyt mocno”, aby nie stwarzać i nie zwiększać ryzyka pożarowego – mówi agencji Newseria dr inż. arch. Kamila Sikorska-Podyma, prezeska Instytutu Projektowania Bezpieczeństwa Pożarowego, ekspertka Zakładu Gospodarki Przestrzennej i Projektowania Urbanistycznego na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Dlaczego odległości między budynkami mają znaczenie
Zbyt gęsta zabudowa zwiększa ryzyko pożarowe. Umożliwia szybsze rozprzestrzenianie się ognia i przenoszenia go na sąsiednie obiekty, co zwiększa straty. Dodatkowo utrudnia ewakuację i działania straży pożarnej. Istotne jest nie tylko to, jak daleko od siebie znajdują się budynki, ale też jakie pełnią funkcje i z jakich materiałów zostały wykonane. Dużo mniejsze zagrożenia występują w przypadku zabudowy jednorodzinnej, a dużo większe przy obiektach produkcyjno-magazynowych.
– Oczywiście przepisy wykonawcze, czyli rozporządzenia, podają określone odległości pomiędzy różnymi typami budynków, przy czym zależy to jeszcze od materiałów, z jakich zostały wykonane ściany, stropy, dachy itd. – wyjaśnia dr Kamila Sikorska-Podyma.
– Wszystko zależy od poszczególnych funkcji budynków, czy to pomiędzy budynkiem produkcyjnym i mieszkaniowym, czy pomiędzy różnymi budynkami produkcyjnymi. Odległości różnią się także w zależności od tego, czy w sąsiedztwie jest budynek, czy las.
Sąsiedztwo lasów także wymaga zachowania szczególnych odległości, zależnych od gęstości obciążenia ogniowego, czyli rodzaju i palności składowanych materiałów.
– Tak że z rozporządzenia, z odpowiednich przepisów należy korzystać przy doborze odległości – tłumaczy prezeska Instytutu Projektowania Bezpieczeństwa Pożarowego.
Nowe plany ogólne gmin szansą na lepsze standardy
Usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe reguluje m.in. rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wraz ze zmianami w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, gminy przygotowują nowe plany ogólne, które mają zastąpić dotychczasowe dokumenty planistyczne.
– Plany ogólne będą oczywiście dużo bardziej szczegółowe. W nich warto już zawierać wytyczne dotyczące chociażby bezpiecznych odległości między planowanymi funkcjami budynków czy między zadrzewieniami, lasami a budynkami. Prośba do samorządów, żeby zwrócić uwagę na rewitalizację i dogęszczanie zabudowy, także w planach ogólnych – wyjaśnia dr Kamila Sikorska-Podyma.
Jak znaleźć „złoty środek” między rewitalizacją a bezpieczeństwem
Ekspertka podkreśla, że zagęszczanie zabudowy należy rozpatrywać w dwóch aspektach. Z jednej strony chodzi o ograniczanie rozlewania się miast i wykorzystywanie istniejących przestrzeni, z drugiej – o konieczność zachowania zasad bezpieczeństwa.
– Z jednej strony należy zwrócić uwagę na problem rozlewania się miast, czyli staramy się wykorzystywać te przestrzenie, które już mamy w mieście, wykorzystywać istniejące budynki, ewentualnie uzupełniać układy zabudowy. Z drugiej strony trzeba uważać na problem bezpieczeństwa pożarowego (...). Warto zachować złoty środek, pilnując z jednej strony przepisów, a z drugiej strony starając się wykorzystać tę przestrzeń, którą mamy już w tej chwili zagospodarowaną i do dyspozycji – tłumaczy ekspertka z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Wieżowce i nowe wyzwania dla ochrony przeciwpożarowej
Przykładem nowych wyzwań są wieżowce, które powstają coraz gęściej i osiągają coraz większe wysokości. W ich przypadku problemem jest nie tylko szybkie rozprzestrzenianie się ognia i dymu, ale też możliwości gaszenia pożarów – tłoczenie wody na duże wysokości wymaga ogromnego ciśnienia. Trudności sprawia także ewakuacja mieszkańców i pracowników.
– W przypadku budynków wysokich i wysokościowych największym wyzwaniem jest możliwość szybkiej ewakuacji ludzi. Tutaj mamy jednak zdecydowanie mniejszą powierzchnię komunikacji, mamy ludzi na dużej liczbie pięter i należy ich albo szybko ewakuować, albo zapewnić im możliwość pozostania w budynku na czas uratowania w inny sposób – zaznacza dr Kamila Sikorska-Podyma.
– W Polsce dosyć rzadko do tej pory stosowana jest ewakuacja z dachów (...). Zdecydowanie technologie mogą pomóc i uważam, że jest to duże pole na przyszłość – dodaje.
Źródło: Newseria
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź RegioDom codziennie. Obserwuj RegioDom.pl!
