Rynek najmu stanął na głowie. Nikt się tego nie spodziewał

Wrzesień to zwykle czas największego ożywienia na rynku najmu. Właściciele mieszkań zacierają ręce, licząc na studentów poszukujących lokum na nowy rok akademicki. Tym razem jednak sytuacja wygląda inaczej – ruch na rynku jest zaskakująco niewielki. Eksperci portalu GetHome.pl zauważają, że wynajęto aż o 10% mniej mieszkań niż przed rokiem w tym samym okresie. W takich warunkach o podwyżkach czynszów trudno nawet marzyć.

– Wielu właścicieli mieszkań czekało najpewniej z utęsknieniem na nadejście września, bo wówczas umowy finalizują dziesiątki tysięcy studentów. Tymczasem oferta mieszkań wzrosła, a ci nie rzucili się na nie aż tak bardzo. W efekcie czynsze utrzymały poziom z sierpnia lub nawet spadły – mówi Marek Wielgo, ekspert portalu GetHome.pl.

Z danych przeszukiwarki portali nieruchomości Adradar wynika, że we wrześniu pojawiło się na rynku najmu w całym kraju około 62 tys. nowych, unikalnych ofert. To o 6% więcej niż w sierpniu. Tyle samo – ok. 57,5 tys. – ofert zostało w tym czasie wycofanych z rynku, czyli wynajętych. W efekcie liczba dostępnych mieszkań wzrosła z 76,5 tys. do 81 tys., również o 6%.

Rynek najmu faktycznie się ożywił – był to najlepszy miesiąc w tym roku zarówno pod względem liczby nowych ofert, jak i popytu. Jednak w porównaniu z wcześniejszymi latami tegoroczny wrzesień wciąż prezentuje się słabiej pod względem liczby wynajętych lokali. Gorszy wynik odnotowano tylko w 2022 roku, kiedy rynek został wydrenowany przez napływ uchodźców z Ukrainy. Na tle ostatnich lat uwagę zwraca też relatywnie niewielki wzrost popytu względem sierpnia.

Zdaniem Marka Wielgo, jedną z przyczyn może być spadek liczby studentów zagranicznych. Wojna hybrydowa Rosji przeciwko Polsce, zaostrzenie polityki wizowej czy wprowadzenie limitów przyjęć skutecznie zniechęcają do studiowania w naszym kraju.

– Rosyjska propaganda rozpowszechnia fałszywe informacje o braku bezpieczeństwa w Polsce, rzekomych mobilizacjach, czy „bliskości wojny”. W efekcie młodzi ludzie z krajów Unii Europejskiej mogą uznać, że Polska jest krajem wysokiego ryzyka – mówi Marek Wielgo.

Dodaje też, że nasilająca się propaganda antyuchodźcza i antyimigrancka przekłada się na wzrost niechęci wobec obcokrajowców, szczególnie z krajów Azji i Afryki.

W największych miastach akademickich Adradar odnotował we wrześniu nawet dwucyfrowy wzrost liczby oferowanych mieszkań na wynajem. Najwięcej przybyło ich w Gdańsku – aż o 22% (do 4,4 tys. lokali). W Krakowie i Łodzi liczba ofert wzrosła o 10% (do odpowiednio 6,8 tys. i 3,4 tys.), w Warszawie i Wrocławiu o 9% (do 15,9 tys. i 5,8 tys.), w Poznaniu o 6% (do 3,6 tys.), a w Katowicach o 4% (do 2,4 tys.).
Co ciekawe, to właśnie Gdańsk jest w tym roku swoistym fenomenem – liczba ofert mieszkań na wynajem wzrosła tam w trzecim kwartale aż o ponad 90%! Nadal jednak jest ich mniej niż rok temu, podobnie jak w większości dużych miast, z wyjątkiem Katowic.

Jak ta sytuacja wpłynęła na czynsze? Nie sprawdziły się obawy, że z rynku znikną najtańsze lokale, a pozostałe podrożeją. Ponieważ wynajmujący wprowadzili do obiegu więcej mieszkań, niż znaleźli na nie chętnych, wrzesień przyniósł kolejny miesiąc stabilizacji, a w niektórych miastach – spadki mediany czynszów.

Z danych portalu GetHome.pl wynika, że mediana stawek nie zmieniła się w Warszawie (ok. 4,5 tys. zł), Krakowie (ok. 3,1 tys. zł), Wrocławiu (ok. 2,9 tys. zł), Poznaniu (2,6 tys. zł) i Katowicach (ok. 2,1 tys. zł). W Łodzi mediana czynszów spadła aż o 9% (do 2 tys. zł), a w Gdańsku o 3% (do 3,2 tys. zł).

W Krakowie, Wrocławiu i Poznaniu mieszkania dostępne na wynajem są nadal średnio tańsze niż przed rokiem – choć mowa tu o stawkach ofertowych, więc rzeczywiste ceny transakcyjne mogą być jeszcze niższe.

Dla studentów, którym nie udało się zdobyć miejsca w akademiku, najdroższą opcją pozostaje wynajem kawalerki. Dlatego często decydują się na większe mieszkania, by wspólnie dzielić koszty. Przykładowo, w Gdańsku mediana czynszu za kawalerkę wynosiła we wrześniu 2,2 tys. zł, za mieszkanie dwupokojowe – 3 tys. zł (1,5 tys. zł na osobę), a za trzypokojowe – 3,7 tys. zł (ok. 1,2 tys. zł na osobę).