Pod ziemią rośnie serce pamięci. Nowe muzeum, jakiego jeszcze nie było

Nowoczesna siedziba Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 stanie się miejscem opowieści o patriotycznym zrywie i historycznym zwycięstwie Wielkopolan, a jednocześnie otwartą przestrzenią społeczną – z audytorium, biblioteką, salami warsztatowymi i miejskim placem w centrum kompozycji.

To właśnie plac – zaplanowany jako „współczesna agora” – stanie się sercem debaty, wymiany myśli i budowania wspólnoty. Architekci podkreślają, że muzeum nie tylko przywołuje przeszłość, ale również odpowiada na potrzeby współczesnych obywateli.

Prace budowlane ruszyły na przełomie 2023 i 2024 roku. Po etapie przygotowań i prac geotechnicznych trwa realizacja podziemnych kondygnacji. To tam znajdzie się ekspozycja stała o powierzchni blisko 3 000 m².

– Do tej pory większość prac toczyła się w głębi ziemi. Działka, na której zlokalizowana jest siedziba muzeum, stanowi wyzwanie pod kątem parametrów technicznych, dlatego ostatni rok stanowił jedno z największych wyzwań konstrukcyjno-realizacyjnych tej inwestycji. Aktualnie kształtów nabiera część podziemna muzeum, co zobaczyć mogą mieszkańcy Poznania, którzy z zainteresowaniem śledzą postępy na placu budowy. Ta część będzie sercem muzeum – miejscem wystawy stałej. Ściany okalające kolistą przestrzeń centralną zostały już zaszalowane i w większości wylane. W tym momencie prowadzone są prace przygotowawcze, które umożliwią wykonanie kopuły, czyli zasklepienia przestrzeni centralnej. Będzie to jeden z najciekawszych etapów realizacji części podziemnej muzeum – relacjonuje architekt Adam Mierzwa z pracowni WXCA.

Zwieńczeniem rotundy będzie kopuła z centralnym świetlikiem – zwornikiem, który przebije się na powierzchnię placu między pawilonami. To symboliczne połączenie przestrzeni podziemnej z otwartym placem ma podkreślać znaczenie historii w codziennym życiu miasta.

Projekt Muzeum Powstania Wielkopolskiego zakłada, że miejsce pamięci może i powinno być przestrzenią aktywnego uczestnictwa. Cztery różnej wielkości pawilony muzealne rozmieszczone są wokół placu miejskiego – nowoczesnej agory.

– Historia Powstania Wielkopolskiego przypomina nam o wartości wspólnoty – źródłem jego sukcesu było silne poczucie przynależności Wielkopolan do polskiej społeczności, u podstaw którego leżała współpraca, integracja i systematyczne budowanie więzi. Te same wartości były punktem wyjścia dla koncepcji muzeum, w którego centrum jest miejski plac – przestrzeń publicznej debaty pogłębiającej społeczne relacje. Dzięki koncepcji opartej na potrzebie stworzenia ważnej przestrzeni publicznej, muzeum ma szansę stać się nie tylko miejscem opowiadania historii, ale również istotnym miejscem wymiany myśli dla obecnych mieszkańców Poznania i Wielkopolski. Zaaranżowana w ten sposób przestrzeń może pomóc w budowaniu zintegrowanej społeczności o lepszym stopniu porozumienia, zdolnej do stawienia czoła współczesnym kryzysom. W tak niespokojnych czasach, jakie mamy obecnie, w których chaos informacyjny i polaryzacja społeczna generują poważne zagrożenia dla ludzkości, prawdziwy kontakt między ludźmi i spotkanie twarzą w twarz są niezwykle potrzebne jako alternatywa dla wirtualnej komunikacji – mówi architektka Małgorzata Dembowska.

Koncepcja muzeum odnosi się również do słów Ignacego Paderewskiego z 1918 roku o wspólnocie jako fundamencie tożsamości. Okrągły, otwarty plac może stać się naturalnym miejscem zgromadzeń i społecznych interakcji. Cztery pawilony muzealne, połączone częścią podziemną, wpisują się w historyczny kontekst Wzgórza Świętego Wojciecha i kościoła św. Wojciecha.

Układ przestrzenny z wyraźną osią widokową eksponuje krajobraz i pozwala, by zabytek sakralny – świadek historii – stał się integralną częścią nowoczesnej przestrzeni publicznej. Dominanta architektoniczna nie konkuruje, lecz dopełnia założenie muzealne.

Zespół autorski WXCA: Małgorzata Dembowska, Piotr Łosek, Adam Mierzwa, Szczepan Wroński, Krzysztof Moskała, Marta Sękulska-Wrońska, Paweł Grodzicki, Angelika Drozd, Elżbieta Leoniewska, Maria Mainardi, Agnieszka Radziszewska, Izabela Rendzner, Łukasz Rossa, Filip Starzomski, Zuzanna Wodowska.

To też może cię zainteresować: Tu zamieszkają medalistki olimpiady Paryż 2024. Co wiemy o osiedlu, w które zainwestował Robert Lewandowski?

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Regiodom codziennie. Obserwuj Regiodom!