Ciepła woda tańsza nawet o 40 proc. To rozwiązanie wybierają spółdzielnie

Dane publikowane przez GUS oraz decyzje taryfowe Urzędu Regulacji Energetyki jasno wskazują, że koszty energii cieplnej będą w kolejnych latach systematycznie rosły. Dla zarządców nieruchomości oznacza to presję na budżety spółdzielni, a dla mieszkańców – wyższe opłaty eksploatacyjne.

W odpowiedzi na te wyzwania coraz większego znaczenia nabierają inwestycje, które pozwalają zmniejszyć zużycie ciepła systemowego lub gazu. Kolektory słoneczne, choć znane od lat, wracają dziś jako jedno z najbardziej racjonalnych narzędzi ograniczania kosztów ogrzewania ciepłej wody użytkowej w budynkach wielorodzinnych.

Kolektory słoneczne to instalacje, których zadaniem jest przetwarzanie energii promieniowania słonecznego na ciepło. W przeciwieństwie do fotowoltaiki nie produkują energii elektrycznej, lecz służą do podgrzewania wody użytkowej, a w niektórych systemach także do wspomagania centralnego ogrzewania.

Promieniowanie słoneczne ogrzewa absorber znajdujący się w kolektorze, a następnie ciepło przekazywane jest do czynnika grzewczego krążącego w instalacji. Energia trafia do zasobników ciepłej wody, co znacząco ogranicza zapotrzebowanie na ciepło dostarczane z sieci lub z kotłowni gazowej. Efektem jest mniejszy zakup energii od zewnętrznych dostawców i wyraźne obniżenie kosztów eksploatacyjnych budynku.

Potwierdzeniem skuteczności kolektorów słonecznych są wyniki osiągnięte przez jedną z wrocławskich spółdzielni mieszkaniowych. Pilotażowa instalacja została uruchomiona w lipcu 2023 roku, a po dwunastu miesiącach możliwe było dokładne podsumowanie jej pracy.

W pierwszym roku funkcjonowania system pozwolił obniżyć koszty podgrzewania ciepłej wody użytkowej o 42 proc., przy założeniach projektowych na poziomie 35 proc. Instalacja była testowana w pełnym zakresie warunków pogodowych.

Jak wyjaśnia Jakub Goławski z Centrum Inwestycyjnego Ciepło i Komfort, firmy odpowiedzialnej za realizację projektu:

– W trakcie eksploatacji analizowano pracę kolektorów m.in. podczas intensywnych opadów deszczu, śniegu, silnego wiatru oraz gwałtownych zjawisk atmosferycznych. System przeszedł testy nawałnic, gradu, śnieżyc i wichur, nie wykazując uszkodzeń ani spadków sprawności. Zgodnie z założeniami projektowymi, nawet w styczniu przy temperaturach sięgających minus 15 stopni Celsjusza i sprzyjającym nasłonecznieniu, woda w zasobnikach była podgrzewana do około 45°C.

Z punktu widzenia spółdzielni mieszkaniowych kolektory słoneczne oznaczają stabilizację kosztów zakupu energii cieplnej i mniejsze ryzyko gwałtownych wzrostów opłat. Dla mieszkańców przekłada się to bezpośrednio na niższe rachunki za ciepłą wodę użytkową.

– Siłą dobrze zaprojektowanego systemu solarnego jest to, że korzyści są odczuwalne równocześnie przez zarządcę budynku i mieszkańców. Spółdzielnia ogranicza koszty operacyjne, a lokatorzy widzą realne oszczędności w miesięcznych opłatach – podkreśla ekspert z Centrum Inwestycyjnego Ciepło i Komfort.

Dofinansowanie zwiększa opłacalność inwestycji

Kluczowym czynnikiem wpływającym na rentowność instalacji solarnych w budynkach wielorodzinnych jest dostęp do wsparcia finansowego. W przypadku opisywanej inwestycji połowę kosztów netto pokrył grant OZE w ramach programu TERMO. Uzupełnieniem były preferencyjne formy finansowania oraz mechanizm białych certyfikatów.

Dzięki temu czas zwrotu inwestycji skrócił się do około czterech lat. Po tym okresie kolektory słoneczne generują już wyłącznie oszczędności, realnie obniżając długoterminowe koszty funkcjonowania spółdzielni.

W kontekście prognozowanych wzrostów cen energii w sezonie grzewczym 2025/2026 kolektory słoneczne coraz częściej traktowane są jako element długofalowej strategii zarządzania budynkami wielorodzinnymi. Pozwalają ograniczyć zależność od zmiennych taryf, poprawiają efektywność energetyczną nieruchomości i wspierają proces transformacji energetycznej.

Dla wielu spółdzielni mieszkaniowych oznacza to jedno z najbardziej przewidywalnych i opłacalnych rozwiązań służących stabilizacji kosztów ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej w długiej perspektywie.