Prosty montaż, gigantyczna różnica. Zabezpiecz dach przed śniegiem, zanim zrobi się niebezpiecznie

W polskim porządku prawnym nie znajdziemy przepisu, który jednoznacznie nakazywałby montaż płotków czy śniegołapów na dachu – zwłaszcza w przypadku domów jednorodzinnych. Jednak właściciele i zarządcy nieruchomości mają obowiązek utrzymać budynek w stanie bezpiecznym i reagować w razie zagrożeń. Oznacza to, że jeśli zalegający śnieg lub sople stwarzają realne niebezpieczeństwo – wymagane jest odśnieżenie i usunięcie zagrożenia.

W praktyce brak zabezpieczeń może prowadzić do konieczności interwencji lub poniesienia odpowiedzialności, co sprawia, że montaż barier rozsądnym wyborem – jako środek zapobiegawczy.

Zgodnie ze standardami budowlanymi (normy odnośnie obciążenia śniegiem) dach powinien być projektowany z uwzględnieniem możliwych warunków zimowych. To projektant i inwestor decydują, czy do dachu dołączyć dodatkowe zabezpieczenia, takie jak bariery czy śniegołapy.

Śnieg na dachu to duże obciążenie, a przez to może też być poważnym zagrożeniem:

• Gwałtowne osuwanie się dużej masy śnieżnej lub oblodzonej pokrywy może spowodować uszkodzenie rynien, kominków dachowych, czy anten.

• Zsuwający się śnieg to realne zagrożenie dla życia i zdrowia – zarówno domowników, jak i przechodniów czy zaparkowanych samochodów.

• Nawisy śnieżne i lodowe obciążają konstrukcję dachu – w długiej perspektywie mogą przyspieszać zużycie więźby dachowej czy prowadzić do deformacji.

Dlatego, choć przepisy nie nakładają automatycznie obowiązku montażu takich barier, to ich posiadanie stanowi zabezpieczenie – zarówno dla domowników i sąsiadów, jak i dla stanu technicznego budynku.

Na rynku dostępnych jest wiele systemów ochronnych, które można dostosować do różnych pokryć dachowych i warunków klimatycznych. Do najczęściej stosowanych należą:

To najbardziej popularne i powszechne zabezpieczenie. Mają formę niskiej, leżącej drabinki. Wykonane zwykle ze stali ocynkowanej (najczęściej z powłoką lakierniczą), montowane na specjalnych wspornikach, zamocowanych do konstrukcji dachu. Płotki zatrzymują zsuwający się śnieg i pozwalają mu topnieć stopniowo, bez gwałtownego osuwania. To wszechstronne zabezpieczenie, można je stosować na dachach pokrytych dachówkami i cementowych czy blachodachówką.

Na długich połaciach lub dachach o dużym nachyleniu często montuje się dwa rzędy płotków – przy okapie i powyżej (np. w połowie połaci), by zatrzymać większą masę śniegu

Alternatywa dla klasycznych płotków. Stosowane szczególnie przy dachach krytych blachą – rury stalowe, aluminiowe lub miedziane montowane na hakach lub specjalnych uchwytach. Są to solidne bariery – często stosowane w rejonach o dużych opadach śniegu. Można spotkać także bale drewniane, które pełnią taką samą funkcję, a dobrze pasują do domów w tradycyjnym stylu.

Ich zadaniem jest dzielenie dużej pokrywy śnieżnej na mniejsze części, które po zsunięciu będą miały mniejszą masę, a więc będą mniej niebezpieczne. Śniegołapy montuje się zwykle naprzemiennie, w odległościach około 50 cm, w dwóch rządkach. Sprawdzają się przede wszystkim jako uzupełnienie płotków, montowane nad nimi – szczególnie tam, gdzie pokrywa śnieżna może się gromadzić w dużych ilościach. Zwykle producenci oferują kilka typów, różniących się mocowaniem i przeznaczonych do różnych pokryć dachowych. Śniegołapy mogą mieć kształt łukowaty (łezkowaty) lub trójkątny, albo przypominający grot strzały.

Coraz częściej producenci oferują dachówki z fabrycznie wbudowanymi zaczepami – do których montuje się uchwyty płotków czy haków. To ułatwia montaż barier, zwłaszcza przy renowacji lub przy adaptacji dachu, na którym wcześniej barier nie było.

Zarówno bariery przeciwśniegowe, jak i rozbijacze śniegu zwykle są oferowane w kilku kolorach, które można dopasować do barwy pokrycia dachu. Dzięki temu nie „psują” estetyki dachu, bo niemal zlewają się z pokryciem.

Wybór konkretnej bariery zależy od kilku czynników:

• Rodzaj pokrycia dachowego – dachówka ceramiczna, blachodachówka, blacha na rąbek, gont bitumiczny – różne pokrycia wymagają innych systemów mocowań.

• Kąt nachylenia dachu i długość połaci – im dach bardziej stromy i dłuższy, tym solidniejsze zabezpieczenie jest potrzebne (np. płotki + śniegołapy).

• Strefa klimatyczna i przewidywane opady śniegu – w rejonach o intensywnych opadach warto zastosować solidniejsze i bardziej rozbudowane systemy (rury stalowe, podwójne bariery).

• Mocowanie do konstrukcji – bariery muszą być zakotwione w elementach konstrukcyjnych dachu (np. murłata, łatowanie), by przenosiły ciężar śniegu na konstrukcję, a nie tylko na pokrycie.

Nie ma obowiązku montażu zabezpieczeń, ale jest kilka zasad, które warto znać:

• Bariery można zamontować na etapie budowy dachu – to najbardziej komfortowe i często najbardziej estetyczne rozwiązanie.

• Jeśli dom już stoi, barierę można dołożyć później – choć niekiedy wymaga to miejscowego zdjęcia fragmentu pokrycia (np. dachówek) i przykręcenia uchwytów do konstrukcji (łat, krokwi).

• Montaż zależy od specyfiki dachu i zaleceń producenta systemu.

• W regionach o dużych opadach lub na stromych dachach często stosuje się dwa rzędy barier (np. przy okapie i na środku połaci).

Choć montaż barier nie jest formalnym wymogiem, decyzja o ich zastosowaniu często wynika z rozsądku i dbałości o bezpieczeństwo. W perspektywie kilku zim mogą ocalić majątek – rynny, pokrycie dachu, nawet więźbę dachową – a przede wszystkim zapobiec wypadkowi lub uszkodzeniu mienia.

Dla właściciela domu bariery to forma ubezpieczenia przed zimą: minimalizują ryzyko szkód albo konieczności częstego odśnieżania. Dla przechodniów i otoczenia – gwarancja, że spadający śnieg nie zaskoczy nikogo niespodziewanie.

Z punktu widzenia konserwacji budynku – to dodatkowy element, który chroni konstrukcję przed obciążeniami i przeciwdziała deformacjom dachu.